Đã bao giờ bạn tự hỏi nghề làm tóc đã bắt đầu từ bao giờ chưa? Các thợ tóc thời xa xưa đã cắt tóc như thế nào? Các nhà tạo mẫu tóc và các nhà sử học đã từng nghiên cứu và tìm hiểu ai ngành nghề này đã bắt nguồn từ bao giờ và thời gian nó xuất hiện đã khiến không ít người bất ngờ.
Thông thường thì các địa điểm dạy làm tóc sẽ không thêm phần lịch sử nghề làm tóc trên thế giới vào bài giảng cho học viên. Nhận thức được điều đó, nên chúng tôi đã tổng hợp các tư liệu lịch sử về nghề tóc trên khắp thế giới, cũng như nghề tóc ở Việt Nam đã bắt nguồn ra sao. Bài viết nhằm giúp bạn có một cái nhìn sâu sắc và tự hào hơn về ngành nghề mà mình đang theo học.
Nghề tóc từng được đề cập trong Kinh thánh của Ezekiel, cuốn sách viết:”Giờ đây, đứa con trai của người đàn ông, lấy một thanh gươm bén và dùng nó làm dao cạo để cạo đầu và râu.”
Nghề làm tóc thời xa xưa
Có thể bạn không tin, thế nhưng nghề làm tóc đã có mặt từ rất lâu. Dao cạo đã được tìm thấy trong những di vật chôn dấu từ Thời đồ đồng (khoảng 3500 TCN) tại Ai Cập. Dụng cụ hành nghề của họ vào thời đồ đồng thường là vỏ hàu hoặc đá lửa mài. Trong văn hóa Ai Cập cổ đại, thợ cắt tóc là những cá nhân rất được tôn trọng. Các thầy tu và những người làm nghề y là những ví dụ được ghi nhận sớm nhất về thợ cắt tóc.
Ngoài ra, nghệ thuật cắt tóc đóng một vai trò quan trọng trên khắp các châu lục. Các nền văn minh Maya, Aztec, Iroquois, Viking và Mông Cổ sử dụng nghệ thuật cạo râu như một cách để phân biệt vai trò trong xã hội và thời chiến. Đàn ông ở Hy Lạp cổ đại sẽ được cắt tỉa và tạo kiểu râu, tóc và móng tay tại các khu chợ, nơi tụ họp công cộng để tranh luận và trò chuyện.
Nghề làm tóc được các thuộc địa Hy Lạp ở Sicily du nhập vào La Mã vào năm 296 trước Công nguyên, và các hiệu cắt tóc nhanh chóng trở thành tụ điểm cho các tin tức và chuyện phiếm hàng ngày. Một số người La Mã trở nên giàu có và có ảnh hưởng, điều hành các tiệm tóc lớn vốn là địa điểm công cộng ưa thích của giới thượng lưu. Tuy nhiên, hầu hết những người buôn bán nhỏ sở hữu những cửa hàng nhỏ hoặc làm việc trên đường phố với mức giá rẻ.
Bắt đầu từ thời Trung cổ, thợ cắt tóc còn làm những việc cao siêu hơn ngày nay. Ngoài cắt tóc, làm tóc và cạo râu, các thợ cắt tóc còn thực hiện phẫu thuật, lấy máu và đỉa, giác hơi bằng lửa, thụt tháo và nhổ răng. Từ đó, họ còn được gọi với cái tên “bác sĩ phẫu thuật cắt tóc”.
Nghề làm tóc ở thế kỉ 19
Các bác sĩ phẫu thuật cắt tóc bắt đầu thành lập các công hội lớn mạnh như Worshipful Company of Barbers ở London. Họ được trả lương cao hơn bác sĩ phẫu thuật cho đến khi bác sĩ phẫu thuật được đưa vào tàu chiến của Anh trong các cuộc hải chiến. Một số nhiệm vụ của thợ cắt tóc bao gồm thao tác cổ, làm sạch tai và da đầu, làm tiêu nhọt, lỗ rò và lây lan u nang bằng bấc.
Tại Hoa Kỳ, các hiệu cắt tóc hoạt động với tư cách là các doanh nghiệp người Mỹ gốc Phi đã giúp phát triển nền kinh tế và văn hóa của họ. Ban đầu các tiệm cắt tóc của những thợ cắt tóc da màu này chủ yếu phục vụ những người da trắng giàu có. Vào cuối thế kỷ 19, họ bắt đầu mở các tiệm cắt tóc trong các cộng đồng da màu để phục vụ cho chính người da màu.
Nghề tóc ở thế kỉ 20
Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, các tiệm cắt tóc đã trở thành một ngành kinh doanh phổ biến, nơi mọi người sẽ đến cắt tóc bởi những thợ tóc chuyên nghiệp có trang thiết bị tốt. Bên cạnh đó, tiệm tóc cũng là nơi mọi người cũng sẽ chơi cờ, nói về các sự kiện gần đây và buôn chuyện phiếm. Đôi khi đây cũng là nơi được sử dụng cho các cuộc tranh luận công khai hoặc nói lên mối quan tâm của cộng đồng.
Hầu hết các tiệm cắt tóc hiện đại đều có ghế cắt tóc đặc biệt, và thiết bị chuyên dùng để xả và gội đầu. Ở một số tiệm cắt tóc, mọi người có thể đọc tạp chí hoặc xem TV trong khi thợ cắt tóc làm việc.
Với tầm quan trọng của các tiệm tóc như là trung tâm xã hội trong một số nền văn hóa nhất định, một số nơi đã được chọn để thực hiện chiến dịch giáo dục. Bao gồm dự án xóa mù chữ của Hoa Kỳ, dựng các trạm đọc sách trong các tiệm cắt tóc để thúc đẩy văn hóa đọc của người Mỹ gốc Phi. Các nhà nghiên cứu sức khỏe cộng đồng cũng chọn các tiệm cắt tóc như một địa điểm để giáo dục giới tính.
Nghề tóc ở Việt Nam
Theo nhiều nhà tạo mẫu tóc và các nhà nghiên cứu văn hóa, nghề cắt tóc ở Việt Nam chính thức ra đời từ thời kỳ Pháp thuộc. Ở thời kỳ Đông Kinh – Nghĩa Thục (1905), phong trào bỏ tóc búi tó, cắt tóc ngắn lan rộng và phát triển nhanh chóng. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, đây có thể coi là thời điểm ra đời của ngành tóc Việt Nam.
Dù vẫn còn nhiều tranh cãi về thời điểm ra đời, nhưng các nhà tạo mẫu tóc và lịch sử học đều thống nhất coi đình làng Kim Liên (Hà Nội) như là nơi khởi nguồn của nghề tóc. Ít ai biết rằng, từ rất lâu, người dân làng Kim Liên đã đi khắp nơi để “vít đầu thiên hạ”.
Về sau khi nghề thợ cạo trong làng phát triển, người ta truy ra thầy Địa lý Tả Ao là thầy cắt tóc sớm nhất. Ông Tả Ao rất thông minh, ông hay đi lang thang làng nọ đến làng kia rồi học lỏm được nghề mà biết. Từ những truyện kể ấy, cứ vào ngày 15, 16 tháng 3 âm lịch hàng năm, dân làng Kim Liên cùng những người làm trong ngành tóc lại tề tự về đình Kim Liên để tri ân tổ nghiệp.
Đó là những sơ lược về lịch sử nghề tóc thế giới và ở Việt Nam chúng ta. Có thể thể thấy là tùy vào văn hóa phát triển, vai trò của người thợ và tiệm tóc có sự khác biệt rõ rệt.
Các bạn đã có thể thấy được rằng nghề làm tóc cũng có một lịch sử phát triển lâu dài không thua kém bất kỳ ngành nghề nào khác. Học Nghề Tóc hi vọng bạn đã có một cái nhìn sâu sắc hơn về nghề nghiệp mà mình đang học.
Xem thêm bài viết liên quan:
- Ngành cắt tóc có phải đóng thuế không? Đóng thuế gì
- Cách để trở thành nhà tạo mẫu tóc chuyên nghiệp thế nào
Bình luận